खुसीको खबर : दैलेखमा ५० बर्षलाई पुग्ने ११२अर्ब घनमिटर प्राकृतिक ग्याँस भएको चिनियाँ प्राविधिक टोलीको रिपोर्ट

नेपालको दैलेख जिल्लाको जलजलेमा ग्यासको विशाल भण्डार भेटिएको preliminary रिपोर्ट आज (१९/२० जुन २०२५) सार्वजनिक भएको छ। यसबारे विस्तृत रिपोर्ट तल प्रस्तुत गरिएको छ:

---

🌏 पृष्ठभूमि

नेपाल–चीन बीच २०१९ मा भएको सरकार–देखि–सरकार (G2G) सम्झौताअन्तर्गत चीन भूवैज्ञानिक सर्वे (China Geological Survey, CGS) र CNPC Xibu Drilling Engineering Company ले जलजलेमा पेट्रोलियम तथा प्राकृतिक ग्यासको खोजीको काम सुरु गरेका थिए ।

पहिलो ड्रिलिंग ११ मे २०२१ (बाइक्खं २८, २०७८) मा शुरू भई, ४,०१३ मिटर गहिरो पुगेकाले यो नेपालको अहिलेसम्मको सबैभन्दा गहिरो र वैज्ञानिक आधारमा गरिएको ड्रिलिंग मानिएको छ ।

प्रारम्भिक निष्कर्ष

एकल कुण्डकी कोर नमूनामा करिब १.१२ अर्ब क्यूबिक मिटर (1120 मिलियन m³) मिथेन ग्यासको पहिचान गरिएको छ ।

जलजले क्षेत्रमा चार कुण्ड छन्; अन्य तीन कुण्डको प्रारम्भिक अनुमान अनुसार कुल भण्डार ~४३० अर्ब क्यूबिक मिटर हुनसक्ने देखिएको छ, जसले हाल नेपालको ग्यास मागलाई लगभग ५० वर्षसम्म पूरा गर्न सक्छ ।

सरकारले ४५ रोपनी जमिन हस्तान्तरण गरेर यो परियोजनालाई सहयोग पुर्‍याएको छ ।

थप कार्यहरू र समयरेखा

हाल नमूनाहरूको गुणस्तर, वाष्पशीलता, र वाणिज्यिक उत्पादन सम्भाव्यता जाँच भइरहेको छ ।

चीनको टेक्निकल टिमले डिसेम्बर २०२५ भित्र अन्तिम विस्तृत रिपोर्ट सरकारलाई बुझाउने अपेक्षा गरिएको छ ।

त्यस्तै, त्यसपछि सुरु हुने वाणिज्यिक प्रयोगात्मक परीक्षण पनि डिसेम्बर २०२५ भित्रैको योजना छ ।

सम्भावित प्रभाव

1. ऊर्जा आत्मनिर्भरता

– नेपालले इन्धन आयातमा निर्भरता कम गर्ने आशा छ, र जलजले ग्यासले स्वदेशी ऊर्जा स्रोतको अग्रणी भूमिका खेल्न सक्छ।

2. आर्थिक र रोजगार प्रभाव

– यस परियोजनामा स्थानीय मजदूरी, आपूर्ति र प्रविधि क्षेत्रहरूमा रोजगारी र सम्भावित आर्थिक विकासको अवसर जोडिनेछ ।

3. रणनीतिक तथा भू–राजनीतिक दृष्टिकोण

– नेपाल–चीन बीचको सहकार्यले एक रणनीतिक संकेत दिएको छ, जसले ऊर्जा सुरक्षा र दुई देशबीचको प्राविधिक सम्बन्धमा नयाँ बल पुर्‍याउनेछ ।

---

🔍 निष्कर्ष

जलजलेमा प्रारम्भिक रूपमा १.१२ अर्ब m³ मिथेन फेला परेको छ, र चार कुण्डको आसपासको क्षेत्रमा कुल ४३० अर्ब m³ पुग्न सक्छ भन्ने सम्भावनाले यो नेपालको इतिहासमै सबैभन्दा ठूलो प्राकृतिक ग्यास फेला पर्ने अनुसन्धान बन्यो।

हाल नमूनाहरूको गुणस्तर र वाणिज्यिक सम्भाव्यतालाई लिएर विस्तृत अध्ययन भइरहेको छ।

डिसेम्बर २०२५ भित्र अन्तिम रिपोर्ट आएपछि, वाणिज्यिक परीक्षण कार्य सुरु गर्ने योजना पनि बनिसकेको छ।

यदि सफल भयो भने, यसले नेपालको ऊर्जा आत्मनिर्भरता र आर्थिक विकासमा ऐतिहासिक योगदान पुर्‍याउन सक्छ।